12 X 2025 (Niedziela) godz. 19:00

"Muzyczna karawana z Turcji do Polski"

Aula Magna Pałacu Branickich w Białymstoku

Transmisja:

Wykonawcy:

Maria Pomianowska — kierownik artystyczny
Żaneta Seweryn
Anna Klimczyk
Wassim Ibrahim
Wojciech Lubertowicz
Rodrigo Barata
Shaheen Parvez

Program (.pdf)

Opis wydarzenia:

Początki kontaktów polsko-tureckich sięgają XV wieku. Były one naznaczone okresami wojny, ale też długimi latami pokoju i wymianą handlowo-kulturową.

W wieku XVI stosunki polsko-tureckie były przeważnie pokojowe, a niekiedy wręcz przyjazne. Wtedy to do naszego kraju napływać zaczęła wiedza na temat sztuki, muzyki i obyczajów Bliskiego Wschodu.

Znaczną rolę w kontaktach Polski z Turcją odgrywali hetmani wielcy koronni. Jednym z nich był hetman Jan Klemens Branicki. Niezwykłym przejawem sympatii do kultury tureckiej było tworzenie i utrzymywanie w dawnej Rzeczpospolitej od czasów Jana III Sobieskiego orkiestr janczarskich. Od XVIII w. już wiele rodów magnackich zainteresowanych było sztuką i muzyką turecką, arabską i perską. Pośród nich: Czartoryscy, Radziwiłłowie, Potoccy, Krasińscy, Sanguszkowie. A trzeba pamiętać, że wiedzę na temat egzotycznych instrumentów orientalnych, które w efekcie dały początek większości instrumentów muzycznych Europy, już wiele wieków wcześniej rozpowszechniali wędrowni muzycy przybywający z Bliskiego Wschodu.

Nasz koncert to podróż w czasie i przestrzeni. Polska to kraj o burzliwej historii. W związku z usytuowaniem geograficznym poddana była silnym wpływom z Północy, Południa, Wschodu i Zachodu. To sprawiło, że możemy w dawnych polskich pieśniach i melodiach usłyszeć echo czasów gdy Turcy i Tatarzy podbijali Europę, przynosząc ze sobą rytmy, opowieści i melodie Bliskiego Wschodu. Koncert zaprezentuje muzykę otomańską. W muzycznej karawanie nie zabraknie melodii polskich, w których słychać echo skal i rytmów orientalnych.

Jak twierdzą naukowcy, muzyka Bliskiego Wschodu sięga swoimi korzeniami źródeł mezopotamskich. Jednym z ważnych elementów jej magii jest celebrowanie momentu tworzenia „na żywo”. Dlatego nie zabraknie podczas koncertu improwizacji. Takie właśnie podejście do muzyki do dnia dzisiejszego pielęgnują muzycy tureccy, perscy czy syryjscy. Improwizacja przenika się tam z graniem czy śpiewaniem utworów zakomponowanych. Koncerty przesycone kreacją „na żywo” potrafią poruszyć najgłębsze psychiczne warstwy człowieka. Mamy wrażenie, jakby powstawały dzieła piszące się nieustannie, ale za każdym razem nieco inaczej.

Karawana z Turcji do Polski jak dawna orkiestra janczarska zabierze ze sobą wiele orientalnych instrumentów, opowieści i emocji.

Program:

• Claudio Monteverdi
Toccata z „L’Orfeo”
• Mikołaj Zieleński
Per merita sancti Adalberti, motet ku czci św. Wojciecha Biskupa i Męczennika
• Marcin Mielczewski
Aria a 3
• Introit: Protexisti me Deus – chorał*
• Marcin Mielczewski
Kyrie – Missa Triumphalis
• Marcin Mielczewski
Gloria – Missa Triumphalis
• Graduale: Alleluja, Surrexit Pastor – chorał*
• Alleluja, Posuisti Domine – chorał*
• Mikołaj Zieleński
II Fantazja a 3
• Bartłomiej Pękiel
Credo: Missa Concertata La Lombardesca
• Offertorium: Posuisti Domine – chorał
• Mikołaj Zieleński
Posuisti Domine
• Mikołaj Zieleński
III Fantazja a 3
• Bartłomiej Pękiel
Sanctus: Missa Concertata La Lombardesca
• Giovanni Battista Grillo
Sonata seconda à 7
• Bartłomiej Pękiel
Agnus Dei: Missa Concertata La Lombardesca
• Communio: Ego sum pastor bonus – chorał*
• Mikołaj Zieleński
Ego sum Pastor Bonus
• Mikołaj Zieleński
Laetabitur iustus
• Ite missa est – chorał*
• Mikołaj Zieleński
Ortus de Polonia, motet ku czci św. Stanisława, Biskupa i Męczennika

*Fragmenty chorałowe z Chorału Piotrkowczyka z 1614 r.

Maria Pomianowska

Profesor doktor habilitowana sztuk muzycznych, multiinstrumentalistka, wokalistka, kompozytorka I pedagog. Profesor w Akademii Muzycznej w Krakowie oraz dyrektor międzynarodowego festiwalu Skrzyżowanie Kultur. Zrealizowała 30 lat temu rekonstrukcję praktyki wykonawczej zaginionych polskich instrumentów smyczkowych: suki biłgorajskiej, fideli płockiej I suki mieleckiej. Artystka wydała 29 autorskich płyt, z własnymi projektami oraz kompozycjami. Wiele z nich otrzymało polskie oraz międzynarodowe nagrody. (m.innymi „Chopin na 5 kontynentach”- World Music Chart” , Voice of suka”-Top of the World -Songlines) Od 30 lat koncertuje jako solistka na całym świecie, w najlepszych salach koncertowych.Najważniejsze z nich to: Royal Albert hall (Londyn), Kennedy Center (Waszyngton), Lincoln Center (Nowy Jork), Teatro Arcimboldi (Mediolan), Stadthalle (Wiedeń), Au Concert Noble (Bruksela), Espace des Blanes Manteaux (Paryż), National Opera (Kijów), MHAT –Gorkiego (Moskwa), BKZ „Oktiyabrskiy ” (St. Petersburg), Euscalduna Jauregia (Bilbao), Philharmonic hall (Baku), Mei Lanfanga (Pekin), Genaina Theater (Kair), Rishon-Le-Zion” (Tel-a-viv), Ibn Zeidoun hall (Algier), Taipei City Government hall (Taipei),Izumi hall (Osaka), Mozart hall (Tokio), Kiara hall(Sapporo). Koncertowała ze światowej sławy artystami, między innymi: Yo Yo Mą, Januszem Olejniczakiem, Gilem Goldsteinem, Gonzalo Rubelcabą, Branfordem Marsalisem, Hooseinem Alizadeh, Kayhanem Kalhorem, AMJ, Stanisławem Soyką, Kayah. W latach 1997-2002, jako ambasadorowa RP w Japonii zaprzyjaźniła się z całą rodzina cesarską koncertując I komponując muzykę dla Jej wysokości cesarzowej Michiko. Przyjaźń z członkami rodziny cesarskiej trwa do dzisiaj. W 2010 roku otworzyła pierwszą w Polsce specjalizację związaną z muzyką etniczną „Fidele Kolanowe” na Wydziale Instrumentalnym w Akademii Muzycznej w Krakowie. Od 2011 roku tworzy unikatowe programy, wraz z muzykami arabskimi, pakistańskimi, senegalskimi, irańskimi, koreańskimi, chińskimi, japońskimi I indyjskimi w Azji I Afryce, bazujące na muzyce ludowej z Mazowsza. W 2014 wraz z Ewą Dahlig wydała publikację pod tytułem „Fidele kolanowe. (Re)konstrukcja”. W 2018 nawiązała oficjalną współpracę z Normal University w Qanzhou (Chiny) realizując projekty ze studentami chińskimi. W 2020 wydała pierwszy w historii podręcznik do gry na zrekonstruowanych staropolskich instrumentach smyczkowych. Komponuje muzykę do sztuk teatralnych oraz filmów.

Żaneta Seweryn

Perkusistka, heligonistka, cymbalistka. Ukończyła z wyróżnieniem Akademię Muzyczną im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie w klasie perkusji pod kierunkiem Beaty Wilewskiej. Studiowała również grę na perkusji pod kierunkiem Mario Jorge Peixoto na Universidade de Aveiro w Portugalii w ramach programu Erasmus. Na co dzień jest nauczycielką gry na perkusji w Szkole Muzycznej im. Mieczysława Karłowicza, a także solistką w orkiestrze Opery Krakowskiej. Współpracowała jako perkusistka z orkiestrą Filharmonii Krakowskiej, Sinfoniettą Cracovią oraz trio perkusyjnym „Amadrums Trio”. Ukończyła klasę heligonki na Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach w zakresie muzyki tradycyjnej w klasie Przemysława Ficka. Gra na heligonce pieśni Krakowiaków Wschodnich I Zachodnich. Współpracuje z Katarzyną Chodoń I zespołem „Raraszek”. W 2023 roku ukończyła grę na cymbałach na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie Marty Maślanki. Jej repertuar muzyczny obejmuje: utwory Chopina, pieśni rzeszowskie oraz cymbalistów wileńskich, a także własne kompozycje.

Anna Klimczyk

Wiolonczelistka I instrumentalistka, od kilku lat rozwijająca umiejętności gry na polskich fidelach kolanowych. Naukę gry na wiolonczeli rozpoczęła w wieku 11 lat w Szkole Muzycznej I st. w Wieliczce, kontynuując ją w krakowskiej Szkole Muzycznej II st. im. Władysława Żeleńskiego, a następnie na Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie w klasie dr hab. Doroty Imiełowskiej. Doskonaliła swoje umiejętności podczas kursów mistrzowskich u wybitnych wiolonczelistów z całego świata. Występowała w Polsce, Izraelu, Francji, Niemczech, Finlandii, Arabii Saudyjskiej I na Litwie, współpracując m.in. z Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, Orkiestrą Kameralną Archetti I Orkiestrą Obligato. Brała udział w nagraniach płytowych oraz w licznych festiwalach, w tym w Krakowskiej Wiośnie Wiolonczelowej (w latach 2018–2023). Jej najnowszą pasją jest muzyka tradycyjna, a także gra na suce biłgorajskiej I fideli płockiej, której uczy się pod kierunkiem prof. Marii Pomianowskiej. Od niedawna współtworzy zespół Derya Ensemble, wykonujący muzykę turecką I osmańską.

Wassim Ibrahim

(Syria/ Polska) urodzony się w 1978 r. w Damaszku, w Syrii. W 1998 r. ukończył pierwsze studia wyższe z tytułem inżyniera budownictwa I w ciągu następnych siedmiu lat brał udział w licznych projektach budowlanych w kraju. Swoją przygodę muzyczną rozpoczął w wieku sześciu lat, grając na flecie I lutni. W latach 1990-1996 kontynuował naukę gry na instrumencie – arabskiej lutni, a jego nauczycielem był Fayez Zahe Aldin. Następnie w 2005 roku rozpoczął studia na kierunku Harmonia I Kontrapunkt, które prowadziła prof. Bella Tagezieva w High Institute of Music (Wydział Teorii I Kompozycji) w Damaszku. Studia te ukończył w 2010 r. współpracując w czasie ich trwania z wieloma wykładowcami. Swoją edukację prowadzili następujący profesorowie: prof. Serge Kopperanov – kompozycja, prof. Bella Tagezieva – teoria muzyki, prof. Victor Babenko oraz Missak Baghboudarian (dyrygent Syryjskiej Orkiestry Symfonicznej) – dyrygentura. Do Polski przyjechał w 2013 r. I tu, w roku 2015 uzyskał stopień magistra studiów kompozytorskich na Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pandereckiego w Krakowie, pod nadzorem prof. Józefa Rychlika. W 2019 roku uzyskał stopień doktora w dziedzinie kompozycji muzycznej na Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pandereckiego w Krakowie (kierunek kompozytorski), współpracując z prof. Wojciechem Widłakiem. W latach 2010-2013 Wassim Ibrahim rozpoczął profesjonalną karierę akademicką jako nauczyciel w Higher Institute of Music w Damaszku, w Syrii, gdzie wykładał historię muzyki, prowadził zajęcia z harmonii I kształcenia słuchu. Był gościem wykładowym Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pandereckiego w Krakowie – Polska, Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Uniwersytetu Viterbo, La Crosse, Wisconsin, USA I Wisconsin University. Od września 2023 Wassim jest wykładowcą muzyki etnicznej na Akademii muzycznej im Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie. Od 2015 r. prowadzi amatorski Chór w Kontakcie, który założył I który w 2020 r. został uhonorowany tytułem Krakowskiego Ambasadora Wielokulturowości A.D.2019. Profesjonalną karierę kompozytorską rozpoczął w 2002 r. od skomponowania sześciu piosenek dla dzieci, które znalazły się na płycie dedykowanej najmłodszym. Następnie jego utwory były wykonywane na wielu festiwalach, w różnych krajach I salach koncertowych na całym świecie.

Wojciech Lubertowicz

Reżyser dźwięku I multiinstrumentalista. Absolwent Wydziału Reżyserii Dźwięku Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Uzyskał stopień doktora sztuki w Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie, broniąc pracę o współczesnych technikach gry na bębnach obręczowych. Specjalizuje się w grze na etnicznych instrumentach perkusyjnych (bębny obręczowe, darbuka, tombak, cajon), oraz dętych (duduk, ney). Działa na pograniczu stylów I gatunków muzycznych, współpracując zarówno z artystami związanymi z muzyką dawną (Il Giardino D’Amore, Sabionetta, Alta), folkową (m.in. Maria Pomianowska, Mosaik, Karolina Skrzyńska, Angela Gaber), tradycyjną (Warszawsko-Lubelska Orkiestra Dęta, Monodia Polska, Orkiestra Taneczna Bonanza), czy jazzową I alternatywną (Zawartko/Piasecki, Phillip Bracken). Współpracuje również z wieloma teatrami (m.in. Teatr Narodowy, Teatr Klasyki Polskiej, Teatr Polski). Ma na swoim koncie ponad 30 nagrań płytowych I koncerty na czterech kontynentach.

Rodrigo Barata

Jest portugalskim flecistą I dudziarzem. Naukę gry na flecie prostym rozpoczął w Narodowym Konserwatorium Muzycznym w Lizbonie (Portugalia), a obecnie kończy studia magisterskie w Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie pod kierunkiem prof. Erika Bosgraafa I Katarzyny Czubek. W Polsce występuje ze swoim zespołem Derya Ensemble, poświęconym muzyce orientalnej I ludowej. Jest także członkiem folkowego/tradycyjnego tria dudziarskiego Canto D’Alvorada, w którym eksploruje portugalskie tradycje ludowe, a także wykonuje autorską muzykę w tradycyjnym portugalskim zestawie instrumentalnym. Współpracował ponadto z zespołem Collegium Clara Tumba, z którym niedawno nagrał album *800 lat Cystersów w Mogile*